Risicoanalyse en preventiemaatregelen
Elke werkgever moet een dynamisch risicobeheersingssysteem ontwikkelen, toepassen en evalueren. Daarbij moet hij rekening houden met de aard van de activiteiten en de specifieke risico's die daaraan verbonden zijn, en met de specifieke risico's die verbonden zijn aan bepaalde groepen van werknemers. Het dynamische risicobeheersingssysteem is gebaseerd op het principe van risicoanalyse, dat wordt uitgevoerd om de juiste preventiemaatregelen te identificeren. Risico's worden geanalyseerd en de nodige preventiemaatregelen worden geïdentificeerd op drie niveaus: de organisatie als geheel, elke groep van werkposten of functies en het individu.
Opgelet: de werkgever van sekswerkers moet daarom een dynamisch risicobeheersingssysteem ontwikkelen voordat hij werknemers in dienst neemt. De risicoanalyse moet ook rekening houden met de risico's wanneer de sekswerker zijn of haar diensten buiten de inrichting van de werkgever uitvoert (in een hotel, bij de klant, enz.).
Onthaal, begeleiding, informatie en vorming voor werknemers
Het onthaal van nieuwe werknemers maakt deel uit van het welzijnsbeleid van de werkgever. De werkgever zelf, of het lid van de hiërarchische lijn dat door de werkgever is aangewezen om dit onthaal te organiseren, ondertekent een document onder zijn naam waarin hij verklaart dat de nodige inlichtingen en instructies zijn verstrekt met betrekking tot het welzijn op het werk, wat gepaard gaat met zijn taak om ervoor te zorgen dat de instructies worden nageleefd en dat de werknemers ze hebben begrepen en in praktijk brengen. Nieuwe werknemers moeten ook begeleid worden door een ervaren werknemer die voor dit doel is aangewezen door de werkgever of een lid van de hiërarchische lijn.
De werkgever zorgt ervoor dat elke werknemer voldoende en passende vorming krijgt met betrekking tot het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk, specifiek gericht op hun werkpost of functie.
Opgelet: sekswerkers moeten inlichtingen en instructies krijgen over het welzijn op het werk wanneer ze beginnen te werken. Dit betekent onder andere dat de werkgever hen informatie geeft over de belangrijkste beroepsrisico's (seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA's), geweld van klanten, enz.), over het gebruik van de nodige persoonlijke beschermingsmiddelen (condooms, voorbehoedsmiddelen, enz.) en instructies over de te volgen procedures, bijvoorbeeld over hoe te reageren op een agressieve klant en in geval van condoombreuk. Bovendien moeten sekswerkers onder toezicht staan van een ervaren werknemer en de nodige vorming krijgen over welzijn op het werk, specifiek gericht op hun functie (met name wat betreft het juiste gebruik van voorbehoedsmiddelen, zelfverdedigingstechnieken, ergonomie, enz.)
De nodige inlichtingen, instructies en vorming moeten niet alleen aan nieuwe werknemers worden gegeven. De werkgever moet al zijn werknemers alle informatie verstrekken over de risico's en de preventiemaatregelen die van toepassing zijn op het niveau van de organisatie als geheel, op het niveau van elke groep van werkposten of functies en op het niveau van elke werkpost of functie, die zij nodig hebben om hun taken uit te voeren of om hun veiligheid of gezondheid en die van andere werknemers te beschermen.
Opgelet: de werkgever moet ervoor zorgen dat procedures, informatie en instructies met betrekking tot veiligheid, gezondheid en welzijn op het werk door alle sekswerkers worden begrepen en effectief kunnen worden toegepast. Aangezien veel sekswerkers een migratieachtergrond hebben, kan de taalbarrière een negatieve invloed hebben op de veiligheid van sekswerkers. De werkgever zou bijvoorbeeld de te verstrekken informatie kunnen vertalen of communicatiemiddelen kunnen gebruiken.
Maatregelen in noodsituaties en bij ernstig en onmiddellijk gevaar
De werkgever moet een intern noodplan opstellen voor de bescherming van de werknemers wanneer dit nodig blijkt te zijn op basis van de vaststellingen van de risicoanalyse. Dit plan is gesteund op procedures die zijn aangepast aan gevaarlijke situaties en mogelijke ongevallen of incidenten die eigen zijn aan de onderneming of de instelling, evenals aan de gevallen van geweld van externe oorsprong. Deze procedures hebben betrekking op:
- informatie en instructies met betrekking tot noodmaatregelen;
- het alarm- en communicatiesysteem;
- veiligheidsoefeningen;
- evacuatie en eerste hulp;
- voorzieningen voor spoedgevallen;
- maatregelen om posttraumatische stress te voorkomen of te beperken.
De werkgever moet de werknemers duidelijk op de hoogte brengen van de verschillende noodprocedures die in het noodplan zijn opgenomen en moet ook alle werknemers die aan een ernstig en onmiddellijk gevaar zijn of kunnen worden blootgesteld zo snel mogelijk van dit gevaar en van de genomen of te nemen beschermende maatregelen op de hoogte brengen.
Opgelet: werkgevers van sekswerkers moeten een intern noodplan opstellen. Voor sekswerkers in het bijzonder betekent dit dat de werkgever een procedure moet opstellen over hoe om te gaan met agressieve of dronken klanten, een alarmsysteem (met name in de vorm van een alarmknop) moet installeren in de kamers van sekswerkers zodat ze alarm kunnen slaan als ze hun kamer niet meer veilig kunnen verlaten, en een vorm van psychologische ondersteuning moet bieden als de sekswerker, ondanks alle genomen maatregelen, het slachtoffer is geworden van geweld of grensoverschrijdend gedrag.
Opgelet: er wordt uitdrukkelijk bepaald dat de werkgever in het interne noodplan de procedure moet opnemen om de continue bereikbaarheid van de referentiepersoon te garanderen en de procedure om te reageren op de alarmknop. Meer informatie op de website van de FOD Werkgelegenheid: Arbeidsovereenkomst voor sekswerker .
Naast de rechten en vrijheden waarin de wet specifiek voorziet voor sekswerkers (in het bijzonder het recht van de werknemer om seksuele activiteit te stoppen of te onderbreken of om zijn of haar eigen voorwaarden te stellen aan de seksuele activiteit of handeling), mag een werknemer in uitzonderlijke omstandigheden altijd zijn of haar werkplek verlaten. Zo mag een werknemer die zich bij ernstig en onmiddellijk gevaar dat niet kan worden vermeden, verwijdert van zijn of haar werkplek of van een gevarenzone, daar geen schade van ondervinden en moet hij of zij worden beschermd tegen schadelijke en ongerechtvaardigde gevolgen. We hebben het hier over een uitzonderlijke situatie die de gezondheid of veiligheid van werknemers in gevaar brengt als ze op hun werkplek blijven. In een dergelijk geval moet de werknemer het relevante lid van de hiërarchische lijn, zoals zijn directe leidinggevende, en de interne preventiedienst informeren.
Opgelet: sekswerkers die tijdens hun werk geconfronteerd worden met een ernstige bedreiging van hun lichamelijke integriteit (bijvoorbeeld een agressieve klant) moeten daarom hun werkplek onmiddellijk kunnen verlaten zonder negatieve gevolgen voor de voortzetting van hun beroep. Zij moeten hun leidinggevende hiervan zo snel mogelijk op de hoogte stellen. Het recht om de werkplek te verlaten is bedoeld om de gezondheid en veiligheid van de sekswerker onmiddellijk te beschermen. Het is geen recht om de arbeidsovereenkomst te beëindigen.