In het Belgisch Staatsblad van 15 juni 2023 verscheen het koninklijk besluit (KB) van 10 mei 2023 houdende reglementering van de begassingen en de ontgassingen. Dit KB vervangt het oude KB van 14 januari 1992 houdende reglementering van begassingen.

De volledige tekst van het KB is beschikbaar op de website van het Belgische Staatsblad: 10 mei 2023: Koninklijk besluit houdende reglementering van de begassingen en de ontgassingen.

Dit bericht geeft een overzicht van de hoofdlijnen van het nieuwe KB. Tegelijkertijd werd van de gelegenheid gebruik gemaakt om BeSWIC-berichten over gassen in containers en enkele berichten over transport en logistiek te actualiseren.

Hoofdlijnen van het KB van 10 mei 2023 houdende reglementering van de begassingen en de ontgassingen

Begassing (fumigatie) is bedoeld om plaagdieren of insecten, die ‘meereizen’ met goederen, te vernietigen door ze bloot te stellen aan rook of chemische dampen. Deze behandeling wordt voornamelijk toegepast op ruimtes, recipiënten of containers die goederen of producten bevatten. De Behandeling bestaat uit drie fasen: het inbrengen van het fumigatiemiddel, het verluchten en het vrijgeven van de begaste ruimte. 

Het vorige KB dateert van 14 januari 1992 en was dus dringend aan herziening toe. De belangrijkste wijzigingen hebben betrekking op de toegelaten fumigatiemiddelen: een aantal nieuwe werkzame stoffen worden toegevoegd aan de lijst van begassingsmiddelen, zoals sulfuryl fluoride, terwijl andere, zoals methylbromide, worden verboden.

Het nieuwe KB regelt daarnaast klampbegassing en voorziet meer bepalingen rond grondontsmetting. Bovendien regelt het nieuwe KB nu ook het ontgassen van containers (zoals uit de titel van het KB blijkt) afkomstig uit het buitenland. Op die manier wordt het accidenteel vrijkomen van gevaarlijke gassen beperkt.  

Tijdens bepaalde fasen moet de begassingsleider bijgestaan worden door een tweede persoon. Tenslotte voorziet het KB in de invoering van een begassingsplan op basis van een risicoanalyse.

Het besluit treedt in voege op 1 juli 2023, behalve het deel over de grondontsmetting, dat op 1 januari 2024 in voege treedt.  

Op de website van de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu (FOD Volksgezondheid) werd de themapagina begassingen aangepast.

Meer informatie is ook beschikbaar op:

Maar liefst zes adviesraden (waaronder de Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het Werk (HRPBW)) hebben een advies gegeven over dit KB, en het besluit werd bij het Europese ‘Technical Regulations Information System’ (TRIS) aangemeld.

Meer informatie hierover:

De FOD Volksgezondheid organiseerde op 16 juni 2023 een infosessie over het KB. Meer informatie in volgend bericht op de website van de FOD Volksgezondheid: Infosessie: Nieuw koninklijk besluit inzake begassingen en ontgassingen.

Update BeSWIC-berichten rond gassen in containers

In 2010, 2011 en 2018 werden er op deze BeSWIC-website verschillende berichten over begassing en actief gegaste en niet-actief gegaste containers gepubliceerd. Naar aanleiding van dit nieuw koninklijk besluit werden volgende twee berichten al geactualiseerd:

Het bericht Rapport over de risico's van begaste zeecontainers was nog actueel.

Gebroken hyperlinks werden vernieuwd, niet meer beschikbaar informatie verwijderd, nieuwe verwijzingen naar de codex welzijn op het werk gemaakt en enkele nieuwe informatiebronnen toegevoegd.

Zo werd de link naar het Nederlandse ‘Expertisecentrum Environmental Medicine’ (ECEMed) verwijderd omdat deze op 31 december 2017 werd gesloten.

De website toxischegassen.be, gemaakt naar aanleiding van de Collectieve Arbeidsovereenkomst (CAO) van 13 september 2010 in paritair comité (PC) 140 is nog altijd operationeel. De CAO van 13 februari 2014 verving weliswaar de CAO van 13 september 2010, waarbij toxische gassen deel uitmaken van het jaaractieplan van PC 140.

Andere aanpassingen/toevoegingen betroffen onder andere:

Zoals hierboven vermeld, somt het nieuwe KB de begassingsmiddelen niet meer op. Men verwijst naar toelatingsaktes die op de website van de FOD Volksgezondheid kunnen geconsulteerd worden (art. 1, 4°). Dit betekent dat niet enkel “klassieke begassingsmiddelen” onder het KB vallen maar ook andere zoals CO2 en N2, indien er hiervan toelatingsaktes bestaan.

Informatief wordt hierbij ook verwezen naar enkele lessen uit incidenten met fosfine:

Over deze gassen (ook het principe van inertisering), die ook worden gebruikt in andere sectoren en toepassingen, zijn er al volgende artikels op deze BeSWIC verschenen:

Geactualiseerde BeSWIC-berichten van de sector transport en logistiek

Er werd, naast de hierboven vermelde berichten, van de gelegenheid gebruik gemaakt om ook verschillende BeSWIC-artikelen over de sector transport en logistiek te actualiseren. De bijgewerkte artikels geven bovenaan de datum van actualisatie weer. Hieronder een overzicht, ingedeeld per risicoveld:

Volgende artikels zijn nog altijd actueel:

Dit actualiseringsproces is nog niet volledig achter de rug. Tijdens de zomer zal dit proces gefinaliseerd worden en dan zal men een mooi overzicht krijgen van alle artikels van de sector transport en logistiek en zijn diverse modi (onder andere spoorvervoer en -werkzaamheden, fiets en platformeconomie, die gebruik maakt van diverse vervoersmiddelen) die zijn aangepast. Hou dit bericht dan zeker in de gaten als u actief bent in de transport en logistiek.