Dit bericht geeft een beknopte historiek van de Civiele bescherming en verwijst naar enkele BeSWIC-berichten over noodplanning.
Historiek
De Bond voor Passieve Luchtbescherming van de Bevolking en de Burgerlijke instellingen, de voorloper van de Civiele Bescherming, werd in 1934 opgericht door de Belgische overheid om de bevolking te beschermen tegen militaire aanvallen. De dienst organiseerde onder andere in Antwerpen en Luik reddingswerkzaamheden na de inslagen van V1- en V2- bommen eind 1944.
In 1945 werd de Passieve Luchtbescherming omgevormd tot een Nationaal Hulpkorps (NHK) met hoofdkwartier in het Jubelpark.
In 1951 werd het Nationaal Hulpkorps omgevormd tot het Korps Burgerlijke Bescherming met een eigen statuut dat werd vastgelegd werd in het KB van 11 maart 1954. In Lissewege en Le Roeulx werden “Grote Wachten” opgericht met eigen materiaal en personeel en in Liedekerke, Ghlin en Crisnée werden depots opgericht voor materiaal en voertuigen. In 1957 volgde een vierde depot in Brasschaat. In 1959 maakte het hoofdkorps in het Jubelpark plaats voor het legermuseum. De vier oude depots - Liedekerke, Ghlin, Crisnée en Brasschaat – kregen meer autonomie en werden vanaf 1960 operationele eenheden. In 1988 werd een eenheid in Jabbeke geïnstalleerd.
In 2006 verhuisde de afdeling van Neufchâteau naar Libramont. Sindsdien waren er tot 2018 zes operationele eenheden: Liedekerke, Ghlin, Crisnée, Brasschaat, Libramont en Liedekerke. In 2019 werden de operationele eenheden gecentraliseerd in Crisnée en in Brasschaat.
Sinds de jaren ’60 evolueerden de rampen, risico’s en noodsituaties door technologische ontwikkelingen en is de Civiele Bescherming telkens mee geëvolueerd. Sinds 2003 levert de Civiele Bescherming manschappen en materieel die in het kader van B-FAST-operaties worden ingezet. De volledige Civiele Bescherming werd bovendien onafgebroken ingezet om hulp te bieden aan de lokale overheden en de slachtoffers van de overstromingen in juli 2021.
De wet van 28 maart 2003 legde het takenpakket (12 opdrachten) van de Civiele Bescherming vast. De eenheden van de Civiele Bescherming leveren versterking aan de andere hulpdiensten.
Met het Koninklijk besluit van 9 juni 2018 tot bepaling van het administratief statuut van het operationeel personeel van de Civiele Bescherming werd het hoger vermelde KB van 11 maart 1954 opgeheven.
Lees het bericht over het 70-jarig bestaan en de historiek op de website van Civiele Veiligheid:
Tegelijkertijd is er naar aanleiding van het 70-jarig bestaan een filmpje opgesteld, dat beschikbaar is op het YouTube-kanaal van de Civiele Bescherming: Civiele Bescherming - Protection civile - 70.
Op Beswic
Op deze BeSWIC-website verschenen ook volgende berichten over noodplanning, brandweer en civiele veiligheid:
- 50 jaar duikteam van de civiele bescherming
- Campagne “Geweld tegen de brandweer, da’s niet om te lachen”
- De brandweer van morgen: wetenschappelijk onderzoek en andere documenten
- Witboek crisisbeheer
- Touwtechnieken: enkele (inter)nationale organisaties en websites
- 30 jaar crisiscentrum
Nieuw wettelijk kader rond noodplanning
Het nieuwe toekomstige kader rond de noodplanning verdient ook een vermelding. De ministerraad keurde op 29 maart 2024 op voorstel van minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden een voorontwerp van wet en de bijhorende uitvoeringsbesluiten goed, met als doel een geharmoniseerd juridisch kader op te stellen voor de noodplanning en het crisisbeheer op het Belgische grondgebied. Hierbij zal het Koninklijk besluit van 31 januari 2003 tot vaststelling van het noodplan voor de crisisgebeurtenissen en -situaties die een coördinatie of een beheer op nationaal niveau vereisen vervangen worden en zal het Koninklijk besluit van 22 mei 2019 betreffende de noodplanning en het beheer van noodsituaties op het gemeentelijk en provinciaal niveau en betreffende de rol van de burgemeesters en de provinciegouverneurs in geval van crisisgebeurtenissen en -situaties die een coördinatie of een beheer op nationaal niveau vereisen aangepast worden.
Lees hierover volgenden berichten:
- nieuwswebsite van de federale overheid: Noodplanning en crisisbeheer;
- website van minister Verlinden: Nieuw kader voor crisisbeheer en noodplanning: van lessons learned naar future-proof.
Dit nieuwe kader was het gevolg van het witboek crisisbeheer, waarover zoals hierboven vermeld een BeSWIC-artikel verscheen. Hierover werd bovendien in De Kamer van Volksvertegenwoordigers een parlementaire vraag gesteld en werd op 29 september 2023 een antwoord gegeven. Lees de vraag op de website van De Kamer: Schriftelijke vraag en antwoord nr 55-2029 : Plannen voor een beter crisisbeheer .
Op de website van het Nationaal Crisiscentrum kan men ook een webpagina over noodplannen vinden.
(Bron: Civiele Veiligheid: Historiek)