Update 28/03/2023
De Belgische Vereniging Aannemers Funderingswerken (ABEF) heeft op 8 september 2017 tijdens de internationale vakbeurs voor bouwmaterieel MATEXPO zijn eerste studiedag gehouden. Op deze druk bijgewoonde studiedag kwamen hun activiteiten voor diepfundeerders aan bod: veiligheid, omgaan met risico’s, stroomschema van technieken om deze risico’s te beheersen en een herwerkte opleidingscursus.
De presentaties hiervan zijn niet meer beschikbaar.
Samenvatting van de studiedag
Na het welkomstwoord werd de code van goede praktijk voor uitgraving gepresenteerd. Vervolgens was er een presentatie over “Veiligheid, voorbereiding en begaanbaarheid werfterrein”. Daarna werd de herwerkte opleidingscursus voor diepfundeerders voorgesteld. Men eindigde met een panelgesprek waarbij de werkgroep corrosie werd voorgesteld, de vereisten van beton voor diepwanden en Soilmix.
Opleidingscursus
In 2017 werd een volledige herwerkte opleidingscursus voor diepfundeerders uitgebracht. De structuur van de opleiding is modulair opgebouwd en bestaat uit 2 niveaus en meerdere hoofdstukken. Er wordt zoveel mogelijk gewerkt met afbeeldingen en foto’s.
Niveau 1 heeft tot doel arbeiders te vormen en op te leiden als gespecialiseerd diepfunderingswerker. Niveau 2 is gericht naar het opleiden van machinisten en boormeesters. ABEF werkt momenteel ook aan het tot stand brengen van een niveau 3 dat gericht is naar het opleiden van werfleiders.
Het gedeelte “Grondwerk, funderingen en ingegraven constructies” van die opleiding is beschikbaar op de website “Building your learning” van Constructiv: Grondwerk, funderingen en ingegraven constructies - Handboek.
Ook de andere modules zijn (ondertussen) beschikbaar op dezelfde website:
- Diepfunderingen - Module 1 - Niveau I & II – Inleiding
- Diepfunderingen - Module 2.1 - Niveau I - Machinekennis - Start- & stopprocedures – Onderhoud
- Diepfunderingen - Module 2.2 - Niveau II - Machinekennis - Technologie – Onderdelen
- Diepfunderingen - Module 3 - Niveau I & II – Veiligheid
- Diepfunderingen - Module 4 - Niveau I & II - Hijsen - Aanslaan van lasten
- Diepfunderingen - Module 5 - Niveau I - Werken op hoogte
- Diepfunderingen - Module 6 - Niveau I - Welzijn en ergonomie
- Diepfunderingen - Module 7 - Niveau II – Stabiliteit
- Diepfunderingen - Module 8 - Niveau II - Funderingsmachines en -technieken
- Diepfunderingen - Module 9.1 - Niveau I - Praktijk grondverzetmachines
- Diepfunderingen - Module 9.2 - Niveau II - Praktijk Diepfunderingsmachines
- Diepfunderingen - Module 10 - Niveau II - Milieuaspecten
- Diepfunderingen - Module 11 - Niveau II - Onder- en bovengrondse leidingen
- Diepfunderingen - Module 12 - Niveau I & II - Meten en uitzetten
- Diepfunderingen - Module 13 - Niveau I - Lassen en branden
- Diepfunderingen - Module 14 - Niveau I - Betontechnologie
Website van ABEF
In 2016 lanceerde ABEF haar vernieuwde website met info over haar leden, opleidingen, internationale werkgroepen waaraan ABEF deelneemt, technische gegevens, zoals richtlijnen voor diepsonderingen, aanbevelingen voor veiligheid, kwaliteit, werken nabij spoorwegen, verwijzingen naar handboeken en uitvoeringsfiches, richtlijnen voor ontwerp.
ABEF maakt sedert 2022 deel uit van Fedecom, die op zijn beurt deel is van Embuild (voorheen de Confederatie Bouw). De informatie die beschikbaar was op hun oude website zoals diepsonderingen, WTCB-documenten, module – dg De Beer, technische fiches en veiligheidsinformatie is niet meer beschikbaar. Op de website van BGGG is wel de berekeningsmodule De Beer beschikbaar.
Op de website van Buildwise (voorheen WTCB) is er een webpagina over geotechniek met subrubrieken grondonderzoek en beproeving, ontwerp en uitvoering van bijzondere geotechnische werken.
Stroomschema bij funderingswerken in de nabijheid van bestaande constructies
Voor werkzaamheden in de nabijheid van bestaande constructies is een 3 blz stroomschema uitgewerkt door Buildwise.
Ifv een aantal vragen wordt doorverwezen naar WTCB-documenten (ondertussen Buildwise) en normering. Volgende aspecten komen aan bod:
- Grondonderzoek
- Onderzoek constructies binnen de invloedsafstand uitgraving
- Weggraven van grond in de nabijheid van bestaande funderingen
- Aanbrengen van funderingen in de nabijheid van bestaande funderingen
- Aanbrengen van beschoeiingen in de nabijheid van bestaande funderingen
- Verdiepen of versteviging van bestaande funderingen
- Aanbrengen van horizontale ondersteuning beschoeiing
Handboek beschoeiingen
De Belgische Groepering voor Grondmechanica en Geotechniek (BGGG) heeft samen met de ABEF en het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf (WTCB) – ondertussen Buildwise genoemd - een handboek beschoeiingen uitgebracht waar de know how van de sector is gebundeld.
Hierbij hoopt men de schadegevallen voor de rechtbanken te verminderen door technieken, uitvoeringswijzen, opvolgingen en verantwoordelijkheden op een eenduidige wijze vast te leggen.
Het handboek kan worden gedownload op de website van de BGGG: Handboek beschoeiingen (PDF, 2,72 MB).
Op de website van Buildwise (voorheen het WTCB) staat er ook informatie over beschoeiingen:
- een onderzoeksproject: Beschoeiingen en onderschoeiingen. Richtlijnen voor het ontwerp, de uitvoering en monitoring van klassieke en nieuwe systemen;
- Beschoeiingen : uitvoeringsfiches.
Voor het saneren van verontreinigde grond in Brussel worden in de code van goede praktijk 9 “Uitgravingen" soortgelijke technieken vermeld.
Ook in Nederland is er veel informatie beschikbaar:
- Op de website van het Nederlands kenniscentrum voor ondergronds bouwen en ondergronds ruimtegebruik (COB):
- De Arbocatalogus funderingen met 19 procesrisicostappen
- NVAF-richtlijn voor (het veilig ontwerpen, voorbereiden en realiseren van) funderingswerk in de publieke omgeving
Op de website van de “European Federation of Foundation Contractors” (EFFC) is er een rubriek over veiligheid dat een aantal documenten en toolboxen bevat (in het Engels): Safety Corner.
Een aantal van die technieken zal zeker zijn gebruikt bij de constructie van de spoorwegtunnel Schuman-Josaphat in Brussel en een bouwput in het stadscentrum van Kortrijk. Lees hierover meer in het vakblad Geotechniek: Aanpassing uitvoeringstechnieken aan de stedelijke omgeving (PDF, 2,52 MB).
Ondertussen zijn er ook volgende documenten beschikbaar:
- In 2022 was er op de website van Buildwise een Thematisch editie: stabiliteit bij de bouwfase met bijdragen over onderschoeien van funderingen, beoordeling van de stabiliteit van de ruwbouw en de uitvoering van openingen in metselwerk.
- Op 11 februari 2020 was er door BGGG en WTCB (ondertussen Buildwise) een workshop over schade bij funderingen op kleigronden.
- ATG: Informatieblad: ontwerp van palen en micropalen.
- Research report 319 : Safer foundation by design
- Pile Driving Safety & Accident Prevention – Gear, Site Conditions, Material Storage/Handling, and More
- DGUV Regel 101-604: Branche Tiefbau
- Met de zoekterm “Tiefgründung” kan in het Duits ook informatie gevonden worden.
Wetgeving tijdelijke en mobiele bouwplaatsen
Een toelichting over de wetgeving over tijdelijke en mobiele bouwplaatsen (o.a. over het KB van 25 januari 2001) staat op de website van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg: Tijdelijke of mobiele bouwplaatsen.