Hieronder vindt u:
- een beknopt overzicht van de historiek van contractorveiligheid in België;
- een samenvatting van de speech van Ruth Wilkinson, hoofd Beleid en Publieke Zaken van de ‘Institution of Occupational Safety and Health’ (IOSH);
- informatie over werken met derden en contractoren.
Historiek van contractorveiligheid
Een kwarteeuw geleden richtte het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) het platform ‘Veiligheid van (onder)aanneming’ op. Het initiatief kwam er op verzoek van de leden van het VBO uit de industrie, de sectoren die hoofdzakelijk opdrachtgevers (chemie, petrochemie, energie, metaalnijverheid, nutsvoorzieningen …) vertegenwoordigen en de sectoren die vooral aannemers groeperen (bouw, onderhoud, meet- en regeltechniek, schoonmaak en industriële reiniging, milieubeheer,…). Op 19 januari 1998 zag de vzw BeSaCC (‘Belgian Safety Criteria for Contractors’) het licht. In 1999 ging vervolgens het BeSaCC-systeem operationeel en werden de eerste attesten uitgereikt aan aannemersbedrijven na analyse van hun dossier.
De industrie in en rond de havens van Rotterdam en Antwerpen gebruikte op dat moment al enkel jaren de VCA (“Veiligheid, gezondheid en milieu Checklist Aannemers”), een certificatiesysteem op basis van een audit door een hiervoor door de overheid geaccrediteerde certificatie-instelling (ondertussen Belac genoemd). De Belgische activiteiten in het VCA-systeem werden in 2001 door de Nederlandse beheersorganisatie Stichting Samenwerken Voor Veiligheid (SSVV) toevertrouwd aan de vzw BeSaCC, die vanaf dan door het leven ging onder de naam vzw BeSaCC-VCA. In 2007 werden beide systemen ondergebracht in een nieuw vehikel, de vzw ‘Contractor Safety Management’.
Het hebben van een VCA-certificaat of BeSaCC-attest geeft op die manier een mogelijke invulling aan hoofdstuk IV van de Wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk.
Het huidige ‘Contractor Safety Management’ staat voor partnerschap tussen opdrachtgevers en aannemers en met certificatie-instellingen, opleidings- en examencentra, veiligheids- en gezondheidsexperten, vakbonden en overheden. Ruim 4000 bedrijven in België hebben ondertussen een geldig VCA-certificaat of BeSaCC-attest. Maar liefst 100.000 werknemers per jaar genieten een (theoretische en praktische) veiligheidsopleiding in het systeem, via een 60-tal erkende centra. Internationaal wordt er samengewerkt met gelijkaardige organisaties in Nederland, Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Hongarije, Spanje en Portugal. De ambities voor de toekomst zijn groot. Er wordt gestreefd naar een volwaardige Europese Alliantie voor Contractorveiligheid.
Meer informatie hierover op de website van BeSaCC: Schijnwerpers op 25 jaar contractorveiligheid in België.
Samenvatting van de viering
De viering naar aanleiding van 25 jaar contractorveiligheid ving aan met enkele woorden van de voorzitter en Kris De Meester. Nadien volgde een voordracht van Ruth Wilkinson.
Ruth Wilkinson, hoofd Beleid en Publieke Zaken van IOSH en speciale gast tijdens de viering, keek in haar voordracht (in het Engels) naar de toekomst en stelde verschillende “wat als”-vragen, zoals “wat als platformwerk de meest voorkomende vorm van tewerkstelling is?”, “wat als veiligheids- en gezondheidsverbeteringen leiden tot grotere sociale gelijkheid en eerlijkheid?”, “wat als opwarming van de aarde leidt tot aanzienlijke toename van beroepsrisico's?”, “wat als geestelijke gezondheid op dezelfde manier geregeld wordt als fysieke verwondingen?”, “wat als de toepassing van nieuwe technologieën om de bescherming van werknemers te verbeteren, leidt tot andere veiligheids- en gezondheidsrisico’s?”.
Deze en andere vragen komen ook aan bod in de publicatie Towards a safe and healthy future of work, beschikbaar op de website van IOSH.
Ruth Wilkinson verwees in haar presentatie ook even naar mensenhandel en nieuwe vormen van slavernij. Ter gelegenheid van de Werelddag tegen mensenhandel (30 juli) publiceerde IOSH hierover een volgend artikel: Calling time on human trafficking. Lees meer over mensenhandel in volgende BeSWIC-artikels:
- Sociale fraude en mensenhandel: campagnes, onderzoeksprojecten, informatiebronnen en wetgevende initiatieven
- Ondertekening Plannen voor Eerlijke Concurrentie
- Dwangarbeid en arbeidsuitbuiting in het vizier van de FOD Werkgelegenheid en de IAO
Artikels over contractorarbeid
Op BeSWIC verschenen volgende artikels over contractorarbeid of bepaalde activiteiten (en de risico’s die ermee gepaard gaan) die door derden in hoger vermelde industrie veelvuldig worden uitgevoerd, onderverdeeld in een aantal categorieën. In vele gevallen betreft het onderhoudsactiviteiten.
- Onderhoud:
- Risicovolle activiteiten:
- Arbeidsmiddelen:
- Werken op hoogte:
- Opleidingen:
De campagne Veilig en gezond werken van het Europees Agentschap voor veiligheid en gezondheid op het werk (EU-OSHA) voor de periode 2010-2011 stond in het teken van veilig onderhoud.
Bemas, de ‘Belgian Maintenance Association’, vierde in 2014 haar 25 jarige verjaardag. Lees hierover volgend artikel: Bemas bestaat 25 jaar.
Ook de codes van goede praktijk van Agoria in samenwerking met Essenscia hebben te maken met contractorarbeid en veiligheid op werven. De 7 codes van goede praktijk zijn te vinden op de website van Agoria: Codes van goede praktijk.
Over enkele van deze codes verschenen volgende artikels:
- Agoria past code voor beheersing van blootstelling bij technische interventies aan
- Code voor de beheersing van blootstelling bij technische interventies
- Code van goede praktijk “werkvoorbereiding voor stilstanden”
- Code van goede praktijk “Werken in besloten ruimten”
- Aanbevelingen bij het werken met vuurvaste keramische vezels
Bij contractoren worden vaak anderstaligen tewerkgesteld. Volgende artikels zijn nuttig in dit kader:
- Anderstaligheid onder de aandacht
- “Safety street”: een andere manier van communicatie rond veiligheid voor contractoren
Ook de Napofilms zijn een handig middel om te communiceren over risico’s. Er is bovendien een film over veilig onderhoud: Napo in... veilig onderhoud.
Tenslotte verscheen op de website van de FOD Werkgelegenheid informatie over het vergrendelen van installaties: Vergrendelprocedure voor installaties en uitrustingen.