10.04.2024
Op 21 februari 2024 ondertekenden de sociale partners, leidend ambtenaren en de bevoegde ministers de nieuwe plannen voor Eerlijke Concurrentie (PEC) in 8 sectoren.

Voor de bewakings-, verhuis- en vleessector was het de eerste keer dat dergelijk akkoord werd gesloten. Voor de bouw-, transport-, elektrotechnische, schoonmaak-, metaal- en technologiesector betrof het de vernieuwing van een eerder akkoord dat door alle betrokken partijen als zeer succesvol werd ervaren.

Dit bericht geeft meer informatie over de PEC-plannen, controles op het terrein en enkele Europese initiatieven. Tegelijkertijd wordt de link gelegd met een overkoepelend BeSWIC-bericht rond sociale fraude.

Protocollen

Een plan voor eerlijke concurrentie (PEC) is een akkoord tussen werkgevers- en werknemersorganisaties en de overheid, waarin concrete maatregelen worden afgesproken om tot een betere naleving van de sociale wetgeving te komen en sociale fraude en dumping te voorkomen en bestrijden. 

Hierbij wordt zowel aandacht besteed aan het vereenvoudigen en verduidelijken van de regelgeving, zodat bonafide ondernemers zich eenvoudig in regel kunnen stellen, als aan concrete maatregelen die kunnen helpen de sociale fraude te bestrijden.

Het terugdringen van sociale fraude is immers een win-win-win voor werkgevers, werknemers en overheid. De werkgevers kunnen concurreren binnen een gelijk speelveld. Daarbij worden de rechten van werknemers en zelfstandigen gevrijwaard. Tot slot misloopt de overheid geen inkomsten, waardoor onze welvaartsstaat duurzamer gefinancierd kan worden.

De integrale teksten van de akkoorden zijn te lezen op de website van de Sociale Inlichtingen en Opsporingsdienst (SIOD): Protocollen .

De tekst van het communiqué is beschikbaar op volgende websites:

Controles op het terrein en Europese initiatieven

Wegvervoer

Op 20 februari 2024 vond er langs de autosnelweg in Wetteren een grootscheepse controle op het wegvervoer (transportvoertuigen en vrachtwagens) plaats.

De actie kreeg de naam ALBATROSS. Dit acroniem staat voor “Achieving a Lot By Acting Together Regarding Operational Successes on the Street”. Daarnaast is er ook de symbolische betekenis, waarbij de albatros als sierlijke zeevogel met de grootste spanwijdte van alle nu levende vogels de vele diensten die deelnemen aan deze actie kan herbergen onder haar vleugels.

In totaal namen meer dan 250 inspecteurs van 18 verschillende politie, sociale en andere inspectiediensten deel aan deze multidisciplinaire actie. Daarnaast waren er met de ondersteuning van ‘European Labour Authority’ (ELA) ook observatoren uit Nederland, Frankrijk en Duitsland aanwezig.

De controles werden bijgewoond door minister Pierre-Yves Dermagne (Werk), minister Georges Gilkinet (Mobiliteit), minister Frank Vandenbroucke (Sociale Zaken) en minister Annelies Verlinden (Binnenlandse Zaken).

Lees hierover volgende berichten op de websites van:

Acties in de aardappelindustrie

Twee dagen later was er ook een gezamenlijke inspectie door de lokale politie van Komen-Waasten, de Arbeidsinspectie (Arbeidsinspectie - AD Toezicht op het Welzijn op het Werk en Arbeidsinspectie - AD Toezicht op de Sociale Wetten) van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (FOD Werkgelegenheid), het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) en de Waalse overheid via zijn afdeling Milieupolitie in en rond de site van ‘Clarebout Patatoes’ in Warneton.

Meer informatie over deze actie is beschikbaar in het Frans in volgende berichtgeving:

In de reeks "Investigation" op de ‘Radio-Télévision belge de la Communauté française’ (RTBF) was er een uitzending over de sector van de diepfriesfrieten (in het Frans: #Investigation: des accidents graves, parfois mortels, dans les usines de frites surgelées) .

Ook het Algemeen Belgisch Vakverbond (ABVV) (Horval-Voedingsnijverheid) publiceerde naar aanleiding van deze uitzending volgend bericht: Diepvriesfrietindustrie: grote vraagtekens bij veiligheid van de werknemers.

Belgisch voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie en sociale fraude

Een dag later, op 23 februari 2024, verwelkomden de federale ministers van Mobiliteit Georges Gilkinet en van Werk Pierre-Yves Dermagne in Brussel in het kader van het Belgisch voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie (EU) de verschillende partners die instaan voor het wegvervoer in Europa. Samen bespraken ze de sociale uitdagingen in de sector en de recente controlemaatregelen. Het doel van deze nieuwe methoden is om chauffeurs te beschermen tegen sociale dumping, de verkeersveiligheid te verbeteren en oneerlijke concurrentie tegen te gaan. Lees hierover volgend bericht op de website van de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer (FOD Mobiliteit): Sociale dumping, verkeersveiligheid en oneerlijke concurrentie centraal in besprekingen op de conferentie over wegcontrole.

Over sociale fraude en mensenhandel verscheen volgende bericht op deze BeSWIC-website: Sociale fraude en mensenhandel: campagnes, onderzoeksprojecten, informatiebronnen en wetgevende initiatieven.

In dat bericht werd onder andere verwezen naar de SIOD-leerstoel samen met het ‘International Research Institute on Social Fraud’ (IRIS) van de Gentse rechtsfaculteit.

Dwangarbeid en passende zorgvuldigheid

In het hierboven vermelde BeSWIC-bericht werd ook verwezen naar twee Europese initiatieven: het verbod op dwangarbeid (via verordening) en passende zorgvuldigheid in het bedrijfsleven (via richtlijn). Sinds het verschijnen van dat bericht medio februari 2024 zijn er een aantal nieuwe ontwikkelingen.

Zo werd het verbod op dwangarbeid op 5 maart 2024 goedgekeurd in het Europees Parlement. Lees hierover volgend communiqué in het Engels op de website van het Europees Parlement: Deal on EU ban on products made with forced labour.

De richtlijn rond passende zorgvuldigheid in het bedrijfsleven werd in extremis door de Europese Raad niet goedgekeurd. Lees hierover volgend bericht in het Engels van 28 februari 2024 op de website van het Europees Parlement: State of play on due diligence rules: press conference today at 16.00.

Op 15 maart 2024 heeft de Raad van de EU evenwel een compromistekst goedgekeurd van de richtlijn inzake ‘Corporate Sustainability Due Diligence’ (CSDD of CS3D). In afwachting van goedkeuring door het Europees Parlement en ondertekening door de Europese Commissie, zal de tekst nu worden voorgelegd voor formele goedkeuring. Lees hierover volgend voorstel op de website van EUR-lex (in het Engels): Proposal for a DIRECTIVE OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL on Corporate Sustainability Due Diligence and amending Directive (EU) 2019/1937 (Interinstitutional File: 2022/0051(COD))

Daarnaast bereikte de Raad en het Europees Parlement op 7 februari 2024 een akkoord om de duurzaamheidsrapportering met 2 jaar uit te stellen voor bepaalde sectoren en bedrijven.