Op 29 juni 2022 verscheen in het Europees Publicatieblad een nieuwe versie van de Blauwe Gids (‘Blue Guide’). De gids voor de tenuitvoerlegging van de richtlijnen die op basis van de nieuwe aanpak en de globale aanpak tot stand zijn gekomen (‘Blue guide’), werd voor het eerst in 2000 gepubliceerd.
De vorige herziening van de gids dateert van 2016. Sindsdien is deze gids uitgegroeid tot een van de belangrijkste referentiedocumenten die uitleg biedt voor de uitvoering van de wetgeving op basis van de nieuwe aanpak, die nu onder het nieuwe wetgevingskader valt. De gids beoogt uitvoerig toelichting te geven bij de verschillende elementen van het nieuwe wetgevingskader en van markttoezicht.
Over de Blauwe Gids
Deze gids is van toepassing/behandelt non-food en niet-agrarische producten aangeduid als industrieproducten voor consumentengebruik of beroepsmatig gebruik. Het betreft een 31-tal nieuwe aanpakrichtlijnen of verordeningen die de principes van de Blauwe Gids volgen. Meer informatie hierover is beschikbaar in het Engels op de website van de Europese Commissie (EC): Harmonised Standards.
Fabrikanten, andere marktdeelnemers of conformiteitsbeoordelingsinstanties kunnen geharmoniseerde normen gebruiken om aan te tonen dat producten, diensten of processen aan de desbetreffende wetgeving van de Europese Unie (EU) voldoen. De referenties van geharmoniseerde normen moeten in het Publicatieblad van de EU worden bekendgemaakt. Het gebruik van deze normen blijft wel vrijwillig. Het staat hogervermelde actoren vrij een andere technische oplossing te kiezen om aan te tonen dat aan de verplichte wettelijke eisen is voldaan.
Deze blauwe gids bevat 9 hoofdstukken:
- Regulering van het vrije verkeer van goederen
- Wanneer is de harmonisatiewetgeving van de Unie betreffende producten van toepassing?
- De spelers in de toeleveringsketen en hun verplichtingen
- Producteisen
- Conformiteitsbeoordeling
- Accreditatie
- Markttoezicht
- Vrij verkeer van producten binnen de EU
- Internationale aspecten van de EU-wetgeving inzake producten
De gids kan via de Eur-LEX website van de EU gedownload worden: De Blauwe Gids van 2022: richtlijnen voor de uitvoering van de productvoorschriften van de EU (PDF, 2,81 MB).
Deze nieuwe versie van de gids bouwt voort op de vorige edities, maar weerspiegelt ook recente wijzigingen in de wetgeving. Het verwijst nu ook naar volgende wetgeving:
- Verordening (EU) 2019/515 betreffende de wederzijdse erkenning van goederen die in een andere lidstaat rechtmatig in de handel zijn gebracht en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 764/2008 (PDF, 1,86 MB)
- Verordening 2019/1020 betreffende markttoezicht en conformiteit van producten en tot wijziging van Richtlijn 2004/42/EG en de Verordeningen (EG) nr. 765/2008 en (EU) nr. 305/2011 (PDF, 495 KB)
- Uitvoeringsbesluit (EU) 2019/417 tot vaststelling van richtsnoeren voor het beheer van het systeem van de Europese Unie voor snelle uitwisseling van informatie (Rapex) uit hoofde van artikel 12 van Richtlijn 2001/95/EG inzake algemene productveiligheid en het bijbehorende kennisgevingssysteem (PDF, 672 KB)
In de gids wordt er ook al verwezen naar:
- een voorstel van nieuwe verordening inzake algemene productveiligheid:
- die op 30 juni 2021 door de Commissie werd goedgekeurd. Meer informatie hierover in het Engels op de website van de EC: Consumer product safety: The General Product Safety Directive;
- tekst 20 juli 2022 (in het Engels);
- het vademecum over Europese normalisatie, beschikbaar in het Engels op de website van de EC: Vademecum on European standardisation;
- NANDO (‘New Approach Notified and Designated Organisations’);
- Norm NBN EN ISO/IEC 17050-1:2010, beschikbaar op de website van het Bureau voor Normalisatie (NBN): NBN EN ISO/IEC 17050-1:2010 - Overeenkomstigheidsbeoordeling - Overeenkomstigheidsverklaring van de leverancier - Deel 1: Algemene eisen;
- Safety Gate: het systeem voor snelle waarschuwingen van de EU voor gevaarlijke non-food producten;
- ICMS (‘Information and Communication System on Market Surveillance’);
- Een pagina op de website van de EC met uitleg over markttoezicht: Market surveillance;
- EU Product Compliance Network;
- Prosafe:
- Customs risk management system (CRMS).
Online marktplaatsen vallen nog niet onder de verschillende gedefinieerde soorten marktdeelnemers in de verordening 2019/1020/EU. De vrijwillige verbintenis productveiligheid voor online marktplaatsen, gekend als de safety pledge, is op 1 augustus 2017 ingevoerd met een mededeling van de Commissie. De tekst van deze mededeling is raadpleegbaar via de website van de EC: Mededeling van de Commissie over het markttoezicht op online verkochte producten Voor de EER relevante tekst (PDF, 1,08 MB).
Begin maart 2021 hadden 11 onlinemarktplaatsen dit ondertekend. In het hierboven vermelde voorstel van verordening inzake productveiligheid worden marktdeelnemers wel geviseerd.
Daarnaast kan men informatie over het Belgisch nationaal markttoezichtsprogramma en het meldpunt over gevaarlijke producten vinden via de website van de FOD Economie:
- Nationaal markttoezichtsprogramma;
- de Belgische versie van de Safety Gate is het Centraal Meldpunt voor Producten.
Andere niet-bindende gidsen of richtsnoeren
Van iedere dochterrichtlijn volgend uit de kaderrichtlijn veiligheid en gezondheid 89/391/EEG zijn er niet-bindende gidsen of richtsnoeren gemaakt. Meer informatie hierover vindt u op de website van het Europees Agentschap voor veiligheid en gezondheid op het werk (EU-OSHA): EU-richtsnoeren.
Eind 2019 is er ook van de machinerichtlijn 2006/42/EG een nieuwe versie van de niet-bindende gids gemaakt die voor menig preventieadviseur en andere stakeholders nuttig is om te consulteren. De gids is beschikbaar in het Engels op de website van de EC: Guide to application of the Machinery Directive 2006/42/EC - Edition 2.2.
Ook de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) heeft voor een aantal sectoren codes van goede praktijk uitgewerkt. Meer info op de website van de IAO (in het Engels): Code of Practice.