01.10.2020

Update 12/09/2024

Draagbare generatoren worden op bouwwerven ingezet, worden gebruikt bij bepaalde interventies van de brandweer en nog op andere plaatsen waar men energievoorziening moet hebben en men niet beschikt over een aansluiting op het elektriciteitsnet.

De verbrandingsgassen van die draagbare generatoren bevatten koolstofmonoxide (CO). Als deze generatoren binnen zijn geplaatst of de uitlaatgassen zijn gericht naar de bewoning, kunnen die gemakkelijk tot dodelijke concentraties aanleiding geven.

Op deze BeSWIC website zijn er al berichten gepubliceerd met andere voorbeelden uit een arbeidscontext waar deze CO-intoxicatierisico’s kunnen optreden:

Volgende organisaties hebben over deze risico’s kort en bondig geïnformeerd:

Hieronder wordt er informatie gegeven over andere omstandigheden die aanleiding kunnen geven tot CO-intoxicaties, de elektrische risico’s van generatoren, de gevaren van CO en de CO-intoxicaties die gemeld en opgevolgd worden door het Antigifcentrum.

Andere omstandigheden met risico tot CO-intoxicatie

Ook buiten de werkcontext, zoals in het privéleven en de vrije tijd, kunnen deze risico’s van verbrandingsgassen van verbrandingsmotoren of andere bronnen zich manifesteren, zoals in de volgende omstandigheden:

Volgende Amerikaanse websites waarschuwen over deze risico’s in de pleziervaart:

Daarnaast worden er ook generatoren ingezet na grote stormen en orkanen in gebieden waar de elektriciteitsvoorziening is verstoord. Dit was nog eens duidelijk bij de orkaan Laura eind augustus 2020 in de Verenigde Staten. Er waren toen meer doden wegens CO-intoxicatie dan ten gevolge van de orkaan zelf.

In de Verenigde Staten is er over CO-intoxicaties bij het gebruik van generatoren na stormen veel informatie te vinden:

In Canada is volgende informatie te vinden:

Elektrische en andere risico’s

Naast intoxicaties kunnen deze generatoren ook aanleiding geven tot elektrische risico’s. Hierover is er zelfs een ministeriële omzendbrief over elektrisch interventiematerieel voor de brandweer. Download de omzendbrief op de website van de Civiele Veiligheid: Ministeriële omzendbrief van 6 december 2000 betreffende brandweermaterieel- elektrisch interventiematerieel- omzendbrief van 14 juni 1982.

De elektrische risico’s worden uitgelegd in dit document op de website van het "Organisme Professionnel de Prévention du Bâtiment et des Travaux Publics" (OPPBTP): Installation des groupes électrogènes - Protection contre les risques électriques.

Over intoxicatie en elektrische en andere risico’s wordt er in deze artikels een overzicht gegeven:

In regionale milieuregelgeving is tenslotte ook informatie te vinden over de milieu- en exploitatievoorwaarden waaraan deze generatoren moeten voldoen.

Gevaren van CO

CO is een geurloos en kleurloos gas dat ontstaat bij onvolledige verbranding van koolwaterstoffen, gas, kolen of hout.

Belangrijke bronnen van CO zijn niet alleen het huishouden (verwarmingsapparaten en warmwatertoestellen), maar ook het verkeer en de industrie. Bij een brand kunnen tevens grote hoeveelheden CO vrijkomen, vooral als er een smeulend vuur is.

Via de ademhaling dringt het door in het bloed en verstoort het transport van zuurstof door de rode bloedlichaampjes. Bij een intoxicatie wordt de concentratie in het bloed gemeten van CO gebonden aan hemoglobine (Carboxyhemoglobine of HbCO).

De grenswaarde is in 2018 verlaagd naar 20 ppm. Vanaf 200 ppm is er duizeligheid en hoofdpijn. Na 45 minuten is er bewustzijnsverlies bij 800 ppm en na 2 tot 3 uur een overlijden.

Antigifcentrum

Eén van de opdrachten van het Antigifcentrum is het opvolgen van de CO-intoxicaties in België. Zij hebben dan ook deze webpagina met veel informatie daarover: Koolstofmonoxide (CO).

In 2019 was er ook een campagne van de Vlaamse overheid om te wijzen op de risico’s in onze woning wegens een slechte verbranding: Geef CO geen kans!

Op de website gezondheid en wetenschap is er een webpagina over eerste hulp bij CO-vergiftiging.

Ook in het buitenland zijn er diverse organisaties die informeren en sensibiliseren over de CO risico’s:

Meer informatie

Prebes: Koolmonoxidevergiftigingen na grote stormen

De grenswaarden van andere chemische stoffen zijn opgenomen in bijlage VI.1-1 van titel 1 van boek VI van de codex over het welzijn op het werk (PDF, 1,15 MB).