18.12.2024
Op 24 oktober 2024 werd in de Kamer het wetsontwerp betreffende de openbaarmaking van duurzaamheidsinformatie door bepaalde vennootschappen en groepen en de assurance van duurzaamheidsinformatie ingediend. Dit is een omzetting van richtlijn (EU) 2022/2464 van het Europees Parlement en de Raad van 14 december 2022 tot wijziging van Verordening (EU) nr. 537/2014, Richtlijn 2004/109/EG, Richtlijn 2006/43/EG en Richtlijn 2013/34/EU, met betrekking tot duurzaamheidsrapportering door ondernemingen.

Dit artikel geeft meer informatie over de krachtlijnen van het ontwerp en het verloop van de besprekingen. Tenslotte komt de studiedag van de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB) over het onderwerp aan bod.

Krachtlijnen ontwerp

Richtlijn (EU) 2022/2464 van het Europees Parlement en de Raad van 14 december 2022 tot wijziging van Verordening (EU) nr. 537/2014, Richtlijn 2004/109/EG, Richtlijn 2006/43/EG en Richtlijn 2013/34/EU, met betrekking tot duurzaamheidsrapportering door ondernemingen moest door de lidstaten van de Europese Unie (EU) vóór 6 juli 2024 omgezet worden. De Europese tekst is 66 bladzijden lang.

Met dit wetsontwerp betreffende de openbaarmaking van duurzaamheidsinformatie door bepaalde vennootschappen en groepen en de assurance van duurzaamheidsinformatie, ingediend op 24 oktober 2024, wordt de omzetting in Belgisch recht beoogd. Het volledige dossier met samenvatting, memorie van toelichting, voorontwerp en wetsontwerp, impactanalyse, concordantietabellen en adviezen is in de 2 taalversies 645 bladzijden lang.

De richtlijn en omzetting beoogt:

  • een uitbreiding van het toepassingsgebied naar alle vennootschappen die als grote vennootschappen worden gekwalificeerd en alle vennootschappen genoteerd op een gereglementeerde markt, tenzij het gaat om micro-ondernemingen (dus de uitbreiding van bekendmaking van niet-financiële informatie en informatie inzake diversiteit door bepaalde grote ondernemingen en groepen en opheffing van de Non-Financial Reporting Directive – NFRD);
  • een gelijk speelveld tussen Europese ondernemingen en hun niet-Europese concurrenten die economisch actief zijn op de EU-markt door deze laatste te onderwerpen aan een gelijkaardige verplichting van verslaglegging van duurzaamheidsinformatie;
  • de vervanging van het principe van “comply or explain” door een verslaglegging met dubbele materialiteit;
  • een uniforme standaard toe te passen door alle Europese ondernemingen die onder het toepassingsgebied vallen;
  • een uniform digitaal formaat van verslaglegging (ESEF);
  • de verplichte assurance van duurzaamheidsinformatie om een hoge kwaliteit van verslaglegging te verzekeren en het risico op greenwashing te verminderen.

Met de Europese standaarden voor duurzaamheidsverslaglegging (‘European Sustainability Reporting Standards’, ofwel ESRS), die de Europese Commissie op advies van de European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG) heeft uitgewerkt, komt een einde aan de talloze regelingen waaruit de onderneming mag kiezen voor hun niet-financiële informatie. Meer informatie op de website van de Europese Commissie: Corporate sustainability reporting.

Het is een autonome wet waarbij in diverse hoofdstukken andere stukken wetgeving worden gewijzigd, zoals:

  • het Wetboek van vennootschappen en verenigingen (hoofdbrok);
  • de wet van 20 september 1948 houdende organisatie van het bedrijfsleven;
  • de wet van 2 augustus 2002 betreffende het toezicht op de financiële sector en de financiële diensten;
  • de wet van 7 december 2016 tot organisatie van het beroep van en het publiek toezicht op de bedrijfsrevisoren;
  • de wet van 17 maart 2019 betreffende de beroepen van accountant en belastingadviseur;
  • het Wetboek van economisch recht (WER).

De wijziging van de wet van 20 september 1948 houdende organisatie van het bedrijfsleven betreft slechts 1 artikel.

In artikel 15 van deze wet wordt aangevuld met een bepaling onder q):

“in toepassing van artikel 3:6/6  van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen of in voorkomend geval van artikel 3:32/4  van hetzelfde Wetboek, jaarlijks duurzaamheidsinformatie te ontvangen. De bescheiden die betrekking hebben op de jaarlijkse voorlichting worden aan de leden van de ondernemingsraad overgemaakt ten minste vijftien dagen voor de vergadering belegd om deze voorlichting te onderzoeken. Deze informatie moet verstrekt en besproken worden in de loop van de drie maanden die volgen op het afsluiten van het boekjaar. De vergadering van de ondernemingsraad, gewijd aan het onderzoek van deze voorlichting, heeft verplicht plaats voor de algemene vergadering tijdens welke de jaarrekening aan de aandeelhouders ter goedkeuring wordt voorgelegd. Het verslag van deze vergadering wordt aan de aandeelhouders medegedeeld ter gelegenheid van de voornoemde algemene vergadering. Bij ontstentenis van een ondernemingsraad, wordt deze bevoegdheid uitgeoefend door het comité voor preventie en bescherming op het werk. Bij ontstentenis van dit orgaan, wordt deze bevoegdheid uitgeoefend door de vakbondsafvaardiging.”

Vorige aanpassingen van deze wet in bepaling o) en p) betroffen het jaarlijks ontvangen van een ontwerp van opleidingsplan en het jaarlijks organiseren van een overleg over de toepassing van de flexi-jobs in de onderneming.

Op de website van de FOD Werkgelegenheid is volgende bijkomende informatie te vinden:

De wijzigingen in het Wetboek van economisch recht (WER) betreft het invoegen van een nieuwe titel 5 “Onafhankelijke verlener van assurancediensten, geaccrediteerd om de assurance van duurzaamheidsinformatie of de assurance van geconsolideerde duurzaamheidsinformatie uit te voeren” in boek VIII (Kwaliteit van producten en diensten). Hierbij worden artikels VIII.58 t.e.m. artikel VIII.69 ingevoegd.

De 4 andere titels in boek VIII zijn respectievelijk “Normalisatie”, “Accreditatie van instellingen voor de conformiteitsbeoordeling”, “Meeteenheden, de meetstandaarden en de meetinstrumenten” en “Conformiteit”. Rond normalisatie en accreditatie zijn op BeSWIC al verschillende artikels verschenen.

Verloop van de besprekingen

Ondertussen werd het wetsontwerp op 6 november 2024 behandeld in de Commissie voor Economie, Consumentenbescherming en Digitalisering. Op 7 november 2024 werd beslist dit urgent te behandelen en in de plenaire vergadering (punt 20). Op 20 november 2024 werd het in tweede lezing in de Commissie goedgekeurd. Meer informatie over deze vergaderingen op de website van de Kamer van Volksvertegenwoordigers:

Plenair werd het behandeld en goedgekeurd op 28 november 2024. Evenwel werd er een nieuwe titel aan gegeven, namelijk “wetsontwerp betreffende de openbaarmaking van duurzaamheidsinformatie door bepaalde vennootschappen en groepen en de assurance van duurzaamheidsinformatie en houdende diverse bepalingen” (n.v.d.r.: aanpassing in vet). Lees het Integraal verslag van de plenumvergadering van 28 november 2024 (PDF, 1,55 MB) op de website van de Kamer.

Het ontwerp wordt nu voor ondertekening naar de Koning gestuurd en later volgt dan de publicatie in het Belgisch Staatsblad.

Op 20 december 2024 werd de wet in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd: Wet van 2 december 2024 betreffende de openbaarmaking van duurzaamheidsinformatie door bepaalde vennootschappen en groepen en de assurance van duurzaamheidsinformatie en houdende diverse bepalingen.

Volgende 2 Europese regelgevingen zijn in dit kader te vermelden:

Studiedag bij de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB)

De Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB) organiseerde samen met de FOD Economie op 1 oktober 2024 een studiedag over duurzaamheidsrapportering.

De opname van duurzaamheidsinformatie in het jaarverslag van grote vennootschappen heeft aanzienlijke gevolgen voor het bedrijfsleven en voor het sociaal overleg op ondernemingsniveau. Verwacht wordt dat ongeveer 2500 Belgische bedrijven onder deze regelgeving zullen vallen.

Uit de verschillende presentaties, praktijkvoorbeelden en ronde tafels bleek dat veel ondernemingen nog op zoek zijn naar concrete handvaten om aan de nieuwe rapporteringseisen te voldoen. Dit geldt in het bijzonder ook voor KMO’s die, hoewel niet rechtstreeks onder het toepassingsgebied, als deel van de waardeketen van grotere ondernemingen geconfronteerd zullen worden met ESG-gerelateerde informatievragen.

De presentaties en de opname van de studiedag kan je terugvinden op de website van de CRB: Een studiedag over duurzaamheidsrapportering.

Organisaties zoals het Algemeen Belgische Vakverbond (ABVV) hebben in hun berichtgeving verwezen naar deze studiedag: Duurzaamheidsverslag van bedrijven is stap richting duurzamere samenleving.

Daarnaast informeren ook andere stakeholders hun leden hierover of organiseren ze studiedagen. Enkele voorbeelden:

Naar aanleiding van 50 jaar HIVA-viering in 2024 was één van de 5 stellingen “Maatschappelijk verantwoord ondernemen is niet langer optioneel” binnen het onderzoeksthema “mondiale ontwikkeling”, waarbij verwezen werd naar de duurzaamheidsrapportering. Over 50 jaar HIVA verscheen volgend BeSWIC-artikel: 50 jaar HIVA.