11.10.2022

Update 03/09/2024

Met de komst van de herfst wordt de verwarming bij velen terug aangezet. Dit zorgt tegelijkertijd voor een stijging van de CO-risico’s (koolstofmonoxide) en het aantal doden ten gevolge van CO-intoxicatie. Daarom is het goed om opnieuw de aandacht te vestigen op dit risicoveld rond deze tijd van het jaar.

In dit bericht wordt naast deze CO-sensibilisering ook doorverwezen naar enkele BeSWIC-berichten over dit thema, die recent zijn bijgewerkt. Daarnaast wordt er van de gelegenheid gebruik gemaakt om wat nieuwe informatie te geven rond de problematiek van uitlaatgassen (dieselmotorenemissie) in garages.

Najaarssensibilisering

De meeste CO-intoxicaties thuis gebeuren in de woonkamer, de slaapkamer en de badkamer. Meer informatie hierover is beschikbaar op de website van het Antigifcentrum:

Het Antigifcentrum biedt op zijn website een specifiek thema rond het onderwerp Koolstofmonoxide aan, waar u via 4 rubrieken een ruime schat aan informatie verkrijgt.

Ook andere organisaties hebben webpagina’s over CO:

Sommige van deze organisaties (maar ook brandweerzones) voerden in het verleden campagnes om te sensibiliseren over deze risico’s:

Op initiatief van het Antigifcentrum slaan elf partnerorganisaties vanaf 17 oktober 2022 de komende 3 weken digitaal de handen in elkaar voor een campagne onder het motto “#samentegenCO”. Centraal daarbij staan de vier actiepunten rond CO-vergiftiging: ‘controleer’, ‘ventileer’, ‘alarmeer’ en ’reageer’. Meer informatie over de campagne is beschikbaar op de website van het Antigifcentrum: Het Antigifcentrum en partnerorganisaties slaan de handen in elkaar tegen CO-vergiftiging.

Ook in het buitenland zijn er voorbeelden van campagnes:

In het kader van de energiecrisis zullen er ongetwijfeld extra toestellen bijgeplaatst worden, met een bijkomend risico op onvolledige verbranding of verbrandingsgassen die in de woonkamer terechtkomen, met intoxicatierisico’s tot gevolg. Medio september was er al een bepaalde stormloop op deze alternatieve verwarmingstoestellen, zoals te zien was op onder andere VTM Nieuws: Is het voordeliger om elektrisch te verwarmen? Expert verduidelijkt.

Oscare vzw, het nazorg- en onderzoekscentrum voor brandwonden en littekens, heeft eind 2021 al rond ‘brandveilige’ alternatieve verwarming gesensibiliseerd: Brandveilig verwarmen.

CO is iets lichter dan lucht (maar goed mengbaar) en een reukloos gas, dus is het van belang om CO-melders te plaatsen. Voor deze melders zijn er ook Europese en andere normen, zoals EN 50291, EN 50292, NFPA 720 en UL 2034. Over de kwaliteit van CO-melders zijn er ook al onderzoeken uitgevoerd. Hieronder enkele voorbeelden:

Rond rookmelders bestaan er ook webpagina’s en/of campagnes. Hieronder enkele voorbeelden:

Bijgewerkte BeSWIC-berichten

Niet enkel thuis, maar ook op het werk kunnen CO-risico’s zich manifesteren, bijvoorbeeld ten gevolge van onvolledige verbranding van ontploffingsmotoren in minder geventileerde ruimten.

Op deze BeSWIC website staan 4 artikels waarin CO-risico’s (en andere uitlaatemissies) op de werkplaats aan bod komen. Deze werden recent geactualiseerd en zijn terug te vinden via volgende links:

Gebroken links werden hersteld en nieuwe informatiebronnen toegevoegd. Het betreft onder andere volgende zaken:

Uitlaatgassen in garages

Uitlaatgassen van voertuigen met klassieke verbrandingsmotoren in garages kunnen aanleiding geven tot intoxicatierisico’s. De risico’s komen niet uitsluitend in garages voor, maar kunnen zich voordoen op iedere werklocatie in een omsloten omgeving (dit hoeft niet noodzakelijk een besloten ruimte te zijn) waarbij er onvoldoende ventilatie is (bijvoorbeeld tunnels, hallen, scheepsruimen (ST-VIK-115, B-VIK-006), …) en waarbij verbrandingsmotoren aanwezig zijn. Dit werd al geïllustreerd in hogervermelde BeSWIC-bericht rond Heftrucks, werfmachines en ander rollend materieel.

Over de aanpassing van de grenswaarde van dieselmotorenemissie (van toepassing vanaf 21/2/2023) verscheen volgend bericht op deze BeSWIC website: Aanpassingen van de regelgeving over chemische agentia.

Over de aanpassing van de grenswaarde van CO van 25 ppm naar 20 ppm verscheen volgend bericht op de website van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg: Aanpassing van de lijst van grenswaarden voor beroepsblootstelling aan chemische agentia.

Let op: verwar de grenswaarden (en dus impliciet ook de toxiciteit) van CO en CO2 niet. De grenswaarde van CO2 bedraagt immers 5000 ppm. In de codex boek III, titel 1 zijn er bovendien comfortwaarden voor CO2 in het binnenklimaat gedefinieerd. Over CO2 verschenen onder andere deze BeSWIC-berichten:

Hieronder enkele artikels, websites en publicaties die sensibiliseren over uitlaatgassen in deze sector:

Enkele lidstaten of organisaties hebben (inspectie)campagnes gevoerd rond dieselmotorenemissie:

In 2009 was er bovendien een inspectiecampagne in garages door de arbeidsinspectie, waar dit aspect mee werd bekeken. Hierover is geen communicatie meer beschikbaar, behalve een algemeen informatiebericht op de website van Prevent: Inspectiecampagnes in de garage- en carrosseriesector.

Op de website van de Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (SIOD) biedt men in het kader van sociale dumping en fraude een checklist rond Garage- en koetswerksector: Garage- en koetswerksector.