Arbeidsomstandigheden bij journalisten

Lees er meer over op de website van ETUI:

• in het Frans in de rubriek Thèmes > Santé et sécurité > Journaliste, un métier en voie de précarisation;
• in het Engels in de rubriek Topics > Health & Safety - working conditions > Journalism, an increasingly precarious profession.

Hieronder wordt een beperkt overzicht gegeven van enkele studies rond bepaalde risicovelden in de diverse taalgebieden (Nederlands, Frans en Engels). Tevens is in het verleden een parlementaire initiatief geweest en wordt wat uitleg gegeven over enkele journalistenfederaties waar er meer informatie over de sector ter beschikking is.

Onderzoeken/studies

In het Nederlands:

• op de website Steunpunt Werk van de Vlaamse overheid, in de rubriek Publicaties: Is er een crisis op de redacties? Een onderzoek naar burnout bij beroepsjournalisten in Vlaanderen;
• op de ResearchGate website: Burnout in de Vlaamse pers: een tijdbom onder de redacties;
• op de website van de Vlaamse Vereniging van Journalisten (VVJ):
  • artikels uit het magazine “De journalist”:
    • het thema werkplezier op pagina 4 tot 11 van het nummer 205 van 21 december 2016,
    • het dossier “Hoe mediabedrijven talent kunnen aantrekken” op pagina 8 tot 10 van het nummer 146 van 1 april 2011,
  • artikel: Misbruik interimcontracten in de journalistiek veroordeeld;
  • publicatie: Het profiel van de Belgische journalist in 2018;
  • artikel Vlaamse journalisten blijven kwetsbaar voor burn-out.
• op de website van de scriptiebank: Dood of brood? Een bevraging van beginnende freelance journalisten;
• op de website van de Amsterdam University Press (AUP): Burnout en bevlogenheid bij Vlaamse journalisten: prevalentie, antecedenten en gevolgen;
• op de website bijwerkingenvanhetwerk: Burn-out in de journalistiek
• nieuwsbericht op de website van het project Fonds Pascal Decroos voor Bijzondere Journalistiek: Burnout in de Vlaamse pers.

In het Frans:

• studie op de blog Technologia.fr: Changements et évolutions des métiers du journalisme;
• studie op de website van de "Commission paritaire nationale emploi et formation (CPNEF) de l’audiovisuel":
  • Les journalistes face aux nouveau média,
  • Etude sur l’évolution des activités des journalistes dans le cadre des nouveaux médias et les réponses en matière de formation (PDF, 1,41 MB);
• dossiers op de website van de "Association des journalistes professionnels":
  • op pagina 4 en 5 van het tijdschrift journalistes, n° 167 - février 2015 (PDF, 1,59 MB): Pourquoi ont-ils quitté le journalisme?,
  • Enquête sur le moral des journalistes (PDF, 637 kB);
• op de website van SMart: Le métier de journaliste: De la précarisation à la recherche de nouveaux moyens d’action (PDF, 558 kB).

In het Engels:

• Thesis van Cheney Thomas op de website van de universiteit van Göteborg: The development of journalism in the face of social media: A study on social media’s impact on a journalist’s role, method and relationship to the audience (PDF, 2,46 MB);
• op de ResearchGate website: Technology and the Transformation of News Work: Are Labor Conditions in (Online) Journalism changing?;
• op de website van de “International Journal of Communication”: The Future of Journalism: Networked Journalism (PDF, 233 kB);
• op de “Research Online” website: Journalism: A Profession Under Pressure? (PDF, 466 kB);
• op de website van de universiteit van Indiana: The American journalist in the digital age: key findings (PDF, 796 kB);
• op de website van het “Committee to Protect Journalists”:CPJ Journalist Security Guide;
• op de website van de “International Federation of Journalists” (IFJ): Life News - A survival guide for journalists (PDF, 1,25 MB);
• op de “Safety of Journalists” website van de IFJ: Safety Guidelines for Covering Violent Demonstrations and Civil Unrest;
• op de website van ACOS Alliance: The freelance journalist safety principles;
• publicatie van de “Reporters Without Borders” op de website van “Reporters sans frontières”: Safety guide for journalists: A handbook for reporters in high-risk environments (PDF, 885 kB);
• op de website van “Atomic Reporters”: Safety Guidelines for Journalists: Radiation Incidents (PDF, 1001 kB);
• rapport van het “International News Safety Institute” op de website van de Raad van Europa: Journalism Safety: Threats to Media Workers and Measures to Protect Them (PDF, 1,49 MB);
• op de website van de “National Union of Journalists” (NUJ): Health and safety;
• publicatie van de “British Broadcasting Corporation” (BBC): Journalism Safety Guide (PDF, 965 kB).

Parlementaire ontwikkelingen

Op 7 april 2009 was er een voorstel van resolutie betreffende de Vlaamse kwaliteitsjournalistiek met linken naar psychosociale risico’s, zoals burnout. Lees er meer over op de website van het Vlaams parlement: Voorstel van resolutie betreffende de Vlaamse kwaliteitsjournalistiek (PDF, 233 kB).

Federaties

Woordpers

De Algemene Vereniging van Beroepsjournalisten van België (afgekort AVBB) is de vakorganisatie van Belgische beroepsjournalisten. AVBB overkoepelt twee autonome organisaties:

• de Nederlandstalige Vlaamse Vereniging van Journalisten; website: www.journalist.be;
• de Franstalige "Association des journalistes professionnels"; website: http://www.ajp.be/.

Beeldpers: Mediarte en Thinksafe

Mediarte wil alle initiatieven betreffende onderwijs, opleiding en werkgelegenheid binnen de audiovisuele sector stimuleren. Meer info op hun website: http://www.mediarte.be/nl.

Op deze website is er een apart thema welzijn/werkbaar werk. De resultaten van mediasensor, een collectieve risicoanalyse psychosociale aspecten, kunnen hier ook gevonden worden.

Thinksafe is een online platform dat de aandacht vestigt op veiligheid en welzijn in de audiovisuele sector, de theaterwereld en de evenementensector. Op hun website is er meer informatie beschikbaar over veiligheidsbeheerssystemen, rugklachten, hoorklachten, stress, jongeren en veiligheid: http://www.thinksafe.be/.

Op het International Leipzig Festival for Documentary and Animated film is er in 2015 de film ‘Un baptême du feu’ getoond over een oorlogsreporter nav de Arabische lente.

Belgodyssee

De Belgodyssee-wedstrijd werd in 2005 gelanceerd op initiatief van de VRT en de RTBF in samenwerking met het Prins Filipfonds. Deze jaarlijkse reportagewedstrijd bevordert de samenwerking tussen jonge journalisten in spe uit de verschillende Gemeenschappen van België.

Acht duo laatstejaarsstudenten trekken er als een team van twee op uit en werken twee weken lang samen op radioreportages, de geschreven pers en online.

Meer info op Belgodysse.